Jaskra (glaucoma) to przewlekła choroba oczu, która prowadzi do wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego, uszkodzenia nerwu wzrokowego i nieodwracalnej utraty wzroku. U psów jest jedną z głównych przyczyn ślepoty. Chociaż nie ma jeszcze skutecznego leku, wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie mogą znacząco poprawić jakość życia pupila i przedłużyć zdolność widzenia.
Przyczyny i rodzaje jaskry u
psów
Jaskra u psów dzieli się na pierwotną i wtórną:
●
Pierwotna jaskra: występuje bez wyraźnej
przyczyny, często związana z wrodzonymi nieprawidłowościami w kącie
przesączania cieczy wodnistej. Jest dziedziczna i częściej dotyczy określonych
ras, takich jak basset hound, beagle, cocker spaniel, dalmatyńczyk, miniaturowy
pudel, norweski elkhound czy husky syberyjski.
●
Wtórna jaskra: rozwija się na skutek innych
schorzeń, takich jak zapalenie błony naczyniowej oka, urazy, nowotwory czy
zaćma.
Objawy jaskry u psa
Początkowo objawy mogą być subtelne i obejmować:
W miarę postępu choroby mogą pojawić się:
W przypadku zauważenia takich objawów należy niezwłocznie skonsultować się z weterynarzem okulistą.
Leczenie jaskry u psów
Obecnie nie ma leku, który całkowicie wyleczy jaskrę u psów. Leczenie koncentruje się na obniżeniu ciśnienia wewnątrzgałkowego i spowolnieniu postępu choroby:
●
Leki obniżające ciśnienie: stosowane są krople
do oczu, takie jak dorzolamid, latanoprost czy timolol. W początkowych stadiach
choroby mogą być skuteczne, jednak z czasem mogą stracić efektywność.
●
Leczenie laserowe: fotokoagulacja
przeztwardówkowa to procedura, która może pomóc w obniżeniu ciśnienia i jest
stosowana zarówno w leczeniu aktywnej jaskry, jak i profilaktycznie w drugim
oku u psów z predyspozycjami genetycznymi. Możliwe jest również wykonanie
operacji fakoemulsyfikacji (usunięcia zaćmy) połączonej z endolaserem
(fotokoagulacją wewnątrzgałkową) - wskazania w odpowiednich przypadkach.
● Operacja chirurgiczna: implantacja zastawki Ahmeda lub shuntów (małych zastawek) w połączeniu z fotokoagulacją przeztwardówkową.
Zarówno leczenie laserowe, jak i operacyjne wydłuża tylko czas zachowania widzenia i pozwala na dłuższe utrzymanie niskiego ciśnienia wewnątrzgałkowego, jednak NIE są to zabiegi, które WYLECZĄ psa z choroby! Można powiedzieć, że tylko “KUPUJEMY CZAS WIDZENIA”.
Choroba będzie postępowała dalej i wymagała kolejnych zabiegów (np. wymiany zastawki lub kolejnego leczenia laserowego).
Decydując się więc na kosztowne leczenie laserowe lub operacyjne musimy pamiętać, że nie są to zabiegi jednorazowe! Po zabiegach zwierzęta będą wymagały regularnego kontrolowania ciśnienia wewnątrzgałkowego i regularnych badań okulistycznych, a w momencie, gdy stan oka znów będzie się pogarszał - kolejnych zabiegów!
W przypadkach, gdy wszystkie metody
zawiodą, może być konieczne usunięcie oka (enukleacja) w celu złagodzenia bólu
i poprawy jakości życia psa. Możliwe jest wstawienie protezy silikonowej, aby
uzyskać lepszy efekt estetyczny.
Ryzyko utraty oka i rokowania
Bez odpowiedniego leczenia jaskra prowadzi do nieodwracalnej utraty wzroku. W przypadku pierwotnej jaskry, drugie oko również może zostać dotknięte chorobą w ciągu kilku miesięcy. Regularne kontrole u weterynarza okulisty oraz stosowanie zaleconych terapii mogą opóźnić rozwój choroby i poprawić komfort życia psa.
Rasy psów predysponowane do
jaskry
Niektóre rasy psów mają większą skłonność do rozwoju jaskry, w tym:
W przypadku tych ras zaleca się regularne badania okulistyczne, szczególnie u psów powyżej 5. roku życia.
Podsumowanie
Jaskra u psów to poważna choroba, która może prowadzić do utraty wzroku, a w niektórych przypadkach do konieczności usunięcia oka. Wczesna diagnoza, odpowiednie leczenie i regularne kontrole u weterynarza są kluczowe dla zachowania jakości życia psa. Jeśli zauważysz u swojego pupila objawy sugerujące problemy ze wzrokiem, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem weterynarii.
lek. wet. Natalia Kucharczyk, ESE ECVO
